*शिंदीच्या बनाच्या संवर्धन झाले पाहिजे !!*

*शिंदीच्या बनाच्या संवर्धन झाले पाहिजे !!*

    ✍️उत्तम माने

      लातूर

नांदेड जिल्हा कंधार तालुक्यातील बारूळ येथील शिंधीचे झाड हे दिसालयला सुंदर दिसतेच. पण, ते बहुपयोयगी देखील आहे. दिवसेंदिवस याकडे दुर्लक्ष होत गेले. परंतु, आजही एका शेतकऱ्याने आपल्या एकाच शेतात ८० पेक्षा अधिक झाले लावली असून, ही झाडे येणाऱ्या जाणाऱ्यांचे लक्ष वेधून घेताना दिसतात.

सिंधीचे झाड दिसायला नारळाच्या झाडासारखे, परंतु थोडे वेगळे असते आणि उंचही असते. या झाडावर सुगरण पक्षी छानपैकी आपला खोपा बनवतात. सिंधीच्या मोठ्या झालेल्या झाडाला खारकाच्या आकाराएवढी लांबट फळे येतात. ही फळे परिपक्व झाल्यास पिवळी नारंगी रंगाची दिसतात. ही फळे खातात देखील त्यांना शिंदोळा म्हणतात.

या समाजातील गंगाधर भाऊराव

जाधव यांनी कोणत्याही प्रकारचे आपले काही देणे घेणे आहे.या हेतूने शिक्षण घेतले नसले तरी निसर्गाशी त्यांनी बारूळ येथील आपल्या स्वतःच्या शेतात ८० व मित्र नारायण वाखरडे यांच्या शेतात शिंदीची ३० झाडे एका रांगेत लावली आहेत. याचा त्यांना लाभच झाला. मागील वर्षी मोठ्या प्रमाणात अतिवृष्टी झाली होती. परंतु या झाडामुळे त्यांच्या पिकाचे अत्यल्प प्रमाणात नुकसान झाले.

*अनेकांचा चालायचा उदरनिर्वाह*

पूर्वीच्या वेळी व आताही ग्रामीण भागात कैकाडी समाजाचे लोक या झाडाच्या पानांपासून अन्नधान्य साठवणूक करणारे डाली, टोपले, कणगी, खुरा बनवितात. परंतु, सध्या या वस्तूंना मागणी अत्यल्प आहे. यामुळे कैकाडी समाजाच्या या व्यवसायावर खूप परिणाम झाला आहे. या गावात जवळपास शंभरावर कुटुंब या समाजाची असून, या व्यवसायावर त्यांचा उदरनिर्वाह होत होता. आता मात्र त्यांना इतर काम शोधावे लागत आहे.

*सवलती मिळाव्यातमिळाव्यात*

शासनाने हे झाड लावण्यासाठी विशेष सवलती दिल्यास यापासून कैकाडी समाजाला उदरनिर्वाहाचे साधन उपलब्ध होऊ शकेल. पर्यायी व्यवसायाकडे वळण्याची गरज राहणार नाही. तसेच या झाडापासून विविध आयुर्वेदिक औषधी मिळतात. त्यामुळे शासनाने हे झाड लावण्यासाठी विशेष सवलती द्यावी. या झाडाचे सर्व प्रकारचे फायदे पाहून माझा मित्र नारायण वाखरडे यांनीही आपल्या शेतात ही झाडी लावली.